| اعتبارسنجی روش کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا جهت تعیین مقدار تیکاگرلور |
| کد مقاله : 1162-IACC7 (R1) |
| نویسندگان |
|
فائزه Faeeze *1، عباس ملکی2، حمید سعیدیان2 1ندارد 2استادیار، دانشکده شیمی، گروه شیمی، دانشگاه کرج، کرج |
| چکیده مقاله |
| تیکاگرلور یک آنالوگ نوکلئوزیدی است، حلقه سیکلوپنتان آن شبیه ریبوز قند است و سیستم حلقه آروماتیک غنی از نیتروژن شبیه پورین نوکلئوباز دارد که به مولکول شباهت کلی به آدنوزین می‌دهد(شکل 1). این ماده دارای انحلال پذیری کم و نفوذپذیری کم تحت سیستم طبقه بندی بیوداروها است [1]. اگرچه ساختار آدنوزین تری فسفات به عنوان پایه‌ای برای طراحی تیکاگرلور استفاده شد، اما حاوی گروه آدنوزین نیست و بنابراین از آنالوگ‌های واقعی آدنوزین تری فسفات مانند کانگرلور متمایز است. تیکاگرلور متعلق به گروه داروهای ضد انعقاد خون است و با کاهش احتمال تشکیل لخته‌های خون از خطر ابتلا به سکته‌های مغزی و قلبی در کسانی که مبتلا به بیماری‌های کرونری هستند و یا سابقه سکته مغزی داشته‌اند، کم می‌کند. شکل 1-ساختار شیمیایی تیکاگرلور با توجه به رواج اخیر تجویز و تولید داروی تیکاگرلور در کشور، تعیین مقدار ماده تیکاگرلور در دارو و اعتبارسنجی روش آنالیز حائز اهمیت فراوانی می‌باشد. با توجه به این که تاکنون هیچ روش معتبر و مدونی برای تعیین مقدار ماده تیکاگرلور در قرص 90 میلی گرمی بریلینتا در فارماکوپه‌های اروپا و آمریکا گزارش نشده است، در این تحقیق به منظور آنالیز و تعیین مقدار تیکاگرلور موجود در قرص بریلینتا 90 میلی گرمی، یک روش کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) طراحی و ارائه شده است و اعتبار سنجی و توسعه روش مورد بررسی قرار گرفت[2]. بخش تجربی در آزمایش از دستگاه HPLC برند Waters Alliance e2695 مجهز به پمپ حلال چهارتایی، آشکارساز TUV 2489 و نرم افزار Empower ver. 3 و ستون SUPELCOSIL LC-DP ، اندازه ذرات 5 میکرومتر ، L × I.D. 25 cm × 4.6 mm استفاده شد. در آزمایش دوم جهت بررسی دقت بینابینی در شرایطی که متغیرهای آزمابش تغییر نمودند از دستگاه، HPLC با سیستم Younglin Yl-9100 و نرم افزار Clarity ver. 8.6 با ستون “HPLC technologies” Techsphere اندازه ذرات 5 میکرومتر، L × I.D. 25 cm × 4.6 mm مورد استفاده قرار گرفت. جهت تهیه مخلوط حلال ، آب خالص و استونیتریل را به نسبت حجمی 65 آب و 35 استونیتریل مخلوط گردید. محلول استاندارد از انحلال 9 میلی گرم ماده استاندارد تیکاگرلور در 100 میلی لیتر مخلوط حلال تهیه شد. جهت تهیه محلول تست ، یک عدد قرص بریلینتا 90 میلی گرمی را در بالن حجمی 100 میلی لیتر انداخته و 70 میلی لیتر مخلوط حلال اضافه کرده و بمدت 10 دقیقه شیک گردید. سپس به مدت 5 دقیقه سونیکیت شد و سپس به حجم 100 میلی لیتر رسانده شد. به از 15 دقیقه سانترفیوژ از محلول شفاف رویی به نسبت 5 به 50 با مخلوط حلال رقیق گردید. جهت تهیه فاز متحرک مخلوط حجمی از بافر فسفات pH 3 و استونیتریل به نسبت 50 به 50 تهیه نموده و صاف گردید. یافته ها با بررسی نتایج حاصل از پیک بدست آمده از تزریق تیکاگرلور در سطح غلظتی 100 با ستون‌های C_18 و Diphenyl مطابق شکل 2 نشان می‌دهد پیک حاصل از ستون Diphenyl کاملا مطلوب و شارپ می‌باشد و در مقابل ستون C_18 دارای بازداری کمتری نسبت به Diphenyl در خروج تیکاگرلور دارد. شکل 2-مقایسه نتایج حاصل از تزریق تیکاگرلور در سطح غلظتی 100 با ستون‌های C_18 و Diphenyl نمودار کالیبراسیون برای این ماده در محدود μg⁄ml 117-63 با معادله خط برابر Y=11648.136x+16608.320 و با r^2 برابر با 9977/0 رسم گردید. همچنین این روش آنالیز بر اساس دستورالعمل USP و ICH از نظر صحت و دقت، حد تشخیص، حد کمی سازی و اختصاصی بودن اعتبارسنجی شد[3]. در بررسی دقت درون روزی روش، RSD در محدوه 7/95 تا 5/97 % و دقت بین روزی روش، RSD در محدوده 96 – 9/96 % بدست آمد. در مطالعه صحت روش، مقدار بازیابی غلظت‌ها در محدوده 80 - 120 درصد می‌باشد. حد تشخیص و حد کمی سازی روش به ترتیب 072( μg)⁄ml/0 و 272( μg)⁄ml/0 است. در بررسی اثر اکسپیان‌ها هیچ پیکی مربوط به مواد جانبی موجود در فرمولاسیون در زمان بازداری پیک تیکاگرلور وجود نداشت. در نهایت پس از تایید روش و در بررسی نتابج پایداری نمونه قرص ساخته شده، میزان ماده تیکاگرلور در فرمولاسیون تجاری قرص بریلینتا 90 میلی گرم مورد استفاده قرار گرفت که نشان می‌دهد اعتبارسنجی روش آنالیز به درستی انجام شده است[4]. نتیجه گیری روش توسعه یافته و تایید شده RP-HPLC ساده، دقیق و حساس به نظر می‌رسد .تخمین تیکاگرلور در فرمولاسیون دارویی و اعتبارسنجی براساس گایدلاین اعتبارسنجی USP 46معتبر می‌باشد. روش HPLC پیشنهادی در این مطالعه، روشی ساده و Indicating Stability برای تعیین مقدار ماده تیکاگرلور در فرمولاسیون قرص بریلینتا 90 میلی گرم در کنار باقی اجزای فرمولاسیون بصورت همزمان است. این روش اختصاصی، صحیح، دقیق و قابل تکرار بوده است و در محدوده وسیعی از غلظت‌های تیکاگرلور، قابل استفاده است. از این رو HPLC سریع‌تر از روش‌های قبلی اندازه‌گیری تیکاگرلور بوده و همچنین از حداقل مقدار حلال آلی در فاز متحرک، در مقایسه با روش‌های که قبلا گزارش شده است، استفاده می‌کند. بدین ترتیب، این روش اقتصادی بوده و همچنین باعث کاهش نگرانی‌های ایمنی و زیست محیطی می‌شود. در نهایت با استفاده از این روش، بدون تداخل با محصولات تخریب و یا مواد جانبی موجود در فرمولاسیون، می‌توان مقدار ماده تیکاگرلور را در فرمولاسیون‌های قرص بریلینتا تعیین کرد. |
| کلیدواژه ها |
| اعتبار سنجی، تیکاگرلور، کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا، اندازه‌گیری |
| وضعیت: چکیده برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است |